قدرت شیطان در نماز

محدوده‏ى توانایى و قدرت شیطان و جن چیست و تا چه اندازه‏اى مى‏توانند براى انسان‏ها مزاحمت ایجاد کنند؟

واژه‏ى شیطان و جن بارها و در موارد متعدد در قرآن ذکر شده است و سوره‏اى به نام جن نازل گردیده است.

شیطان اسم عام (اسم جنس) است که به هر موجود موذى و منحرف کننده و سرکش، خواه انسان باشد و یا غیر انسان، اطلاق مى‏شود، و ابلیس اسم خاص (علم) است و نام آن شیطانى است که آدم را فریب داد و اکنون هم با لشکر خود در کمین آدمى است.

جن در لغت به معناى پوشیدگى و پنهانى است و بر موجودى اطلاق مى‏شود که از آتش آفریده شده، مادى است و داراى روح و

بدن مى‏باشد. این موجود، مکلف و مسئول است و مى‏تواند مؤمن یا کافر و یا... باشد.

برخى افکارشان پر از تصورات و اوهام و داستان‏هاى اغراق‏آمیز درباره‏ى جن است و همه را باور دارند و در مقابل گروهى به کلى

منکر وجود جن هستند و حتى قضایاى واقعى رانیز اسطوره و خرافه‏اى بیش نمى‏دانند.

از آیات و روایات اسلامى استفاده مى‏شود که جنیان، موجوداتى قدرتمند هستند. به عنوان نمونه در سوره‏ى نمل، آیه 39 اشاره

مى‏شود که حضرت سلیمان علیه السلام ادعاى عفریت جنى را تکذیب نکرده است، لیکن باید توجه داشت وجود چنین مطالبى

باعث نمى‏شود که افرادى ادعا کنند، جنیان بر همه کارها توانمندند و حتى جریان‏هاى شرک آلود را بپذیرند، زیرا بدون اذن الهى

هیچ موجودى نمى‏تواند منشأ اثر باشد، از این روى قدرت شیطان بر اضلال و گمراهى فقط شامل کسانى مى‏شود که از دایره‏ى

بندگى و توحید بیرون رفته و تمایل به شیطان و القائات او پیدا کنند؛ چنانچه خود شیطان گفته: من بر بندگان مخلص خدا

تسلطى ندارم (فبعزتک لأُغوینّهم اجمعین الا عبادک منهم المخلصین)[i]. افزون بر این قدرت شیطان بر انسان در محدوده‏ى

وسوسه و القائات است و هرگز سبب سلب اختیار از انسان نیست؛ زیرا تجرد شیطان، تجرد مثالى و خیالى است و به مرحله‏ى

مخلصان که مقام عقلى و شامخ انسان کامل است، راه ندارد. بله اطاعت از نفس اماره زمینه را براى تسلط و نفوذ شیطان

فراهم مى‏سازد و به تدریج انسان را در دام شیطان قرار داده و به ضلالت و تباهى مى‏کشاند و تنها راه نجات از وسوسه و القائات

و انحرافات، توجه به خدا و خضوع در درگاه ربوبى مى‏باشد؛ خداوند متعال مى‏فرماید: "ان عبادى لیس لک علیهم سلطان"[ii].